In de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) van Weinsch worden de longen beschouwd als een van de meest vitale organen, niet alleen vanwege hun rol bij de ademhaling, maar ook vanwege hun invloed op de algehele vitaliteit, energie (Qi), immuniteit en emotioneel welzijn.245. Het begrip "longvitaliteit" omvat het vermogen van de longen om Qi te reguleren, vloeistoffen te reguleren, bescherming te bieden tegen externe ziekteverwekkers en de harmonie in het lichaam te bewaren.
Belangrijkste functies van de longen in TCM
Qi en ademhaling besturen: De longen zijn verantwoordelijk voor het opnemen van "heldere Qi" uit de lucht en het vermengen ervan met de "korrel-Qi" uit voedsel, die samen de vitale energie van het lichaam vormen. Dit proces is essentieel om het leven in stand te houden en alle lichaamsfuncties van energie te voorzien.36.
Verspreidende en Dalende Qi: De longen verspreiden Qi en lichaamsvloeistoffen door het hele lichaam en leiden ze naar beneden. Dit zorgt voor een goede circulatie en voorkomt stagnatie, die bij verstoring kan leiden tot symptomen zoals hoesten of kortademigheid.36.
Waterdoorgangen reguleren: De longen regelen de beweging en uitscheiding van lichaamsvloeistoffen en werken nauw samen met de nieren en blaas om de vochtbalans in stand te houden. Disfunctie kan leiden tot oedeem of urineproblemen6.
Huid en haar controleren: Van de longen wordt gezegd dat ze de huid en het lichaamshaar "besturen" en een beschermende barrière vormen tegen ziekteverwekkers van buitenaf. Huidaandoeningen of broos haar kunnen wijzen op een tekort aan longen34.
Opening naar de neus: De longen zijn verbonden met de neus en beïnvloeden het reukvermogen en de gezondheid van de neusholtes36.
Huisvesting van de Lichamelijke Ziel (Po): In TCM wordt aangenomen dat de longen de Po huisvesten, die wordt geassocieerd met fysieke vitaliteit en het somatische aspect van de ziel.346.
Vitale longen en emotionele gezondheid
De longen zijn nauw verbonden met de emoties van verdriet en droefheid. Langdurig of onopgelost verdriet kan de Qi van de longen verzwakken, wat leidt tot symptomen zoals vermoeidheid, kortademigheid of een verzwakt immuunsysteem.458. Emotioneel evenwicht wordt als essentieel beschouwd voor het behoud van longvitaliteit.
Tekenen van een onevenwichtige long
Qi-tekort: Vermoeidheid, zwakke stem, kortademigheid, spontaan zweten en vaak verkouden zijn67.
Yin-deficiëntie: Droge hoest, droge keel, nachtelijk zweten en een dun lichaam27.
Yang Overschot: Overmatig slijm, stuwing en moeite met vocht afvoeren2.
Verminderde defensieve Qi: Verhoogde vatbaarheid voor luchtweginfecties en huidproblemen34.
Longvitaliteit versterken in TCM
Preventie en onderhoud:
Ademhalingsoefeningen: Diepe, bewuste ademhaling wordt benadrukt om de Qi in de longen en de algehele vitaliteit te verbeteren25.
Dieetaanpassingen: Het consumeren van voedingsmiddelen en kruiden die de longen voeden, zoals peren, witte schimmel en bepaalde granen.
Kruidengeneeskunde: Gebruikelijke kruiden zijn onder andere zoethoutwortel (Gan Cao), koningskaars (Ji Gua), Ma Huang (Efedra), Zi Wan (Asterwortel) en Xing Ren (Abrikozenzaad), elk gekozen op basis van individuele behoeften en symptomen.18.
Acupunctuur: Gebruikt om de Qi van de longen in balans te brengen, blokkades op te heffen en de immuunfunctie te ondersteunen8.
Aanpassingen in levensstijl: Blootstelling aan kou, vocht en slechte luchtkwaliteit vermijden en emotionele stress beheersen57.
TCM-perspectief op longaandoeningen
Longaandoeningen worden door TCM geclassificeerd als:
Exterieur of interieur: Afhankelijk van of het probleem wordt veroorzaakt door externe ziekteverwekkers of interne onevenwichtigheden.
Warm of koud: De aard van de onbalans weerspiegelen (bijv. wind-warmte vs. wind-kou).
Overmaat of tekort: Aangeven of er te veel of te weinig Qi, Yin of Yang is4.
TCM kruiden voor longvitaliteit
TCM gebruikt verschillende kruiden om de longen te versterken, voeden en beschermen. Hier zijn enkele van de belangrijkste en hoe ze werken:
1. Astragalus (Huang Qi)
Dit is een van de beste kruiden om de longQi en de algehele immuniteit te stimuleren. Het helpt het lichaam verkoudheid en griep te weerstaan, en wordt vaak preventief gebruikt, vooral tijdens seizoenswisselingen.
2. Ginseng (Ren Shen)
Ginseng is een krachtig Qi-tonicum dat zowel de longen als de milt ondersteunt. Het verhoogt de energie, helpt bij het herstel na ziekte en versterkt de weerstand van het lichaam tegen stress en vermoeidheid.
3. Zoethoutwortel (Gan Cao)
Zoethoutwortel is verzachtend voor de keel en de longen, helpt ontstekingen te verminderen en harmoniseert de werking van andere kruiden in formules. Het wordt vaak gebruikt in hoestmiddelen.
4. Platycodon (Jie Geng)
Dit kruid helpt de longen te openen, waardoor slijm gemakkelijker kan worden uitgedreven en hoest wordt verlicht. Het is ook goed voor de keel en helpt de effecten van andere kruiden naar het bovenlichaam te leiden.
5. Loquat Blad (Pi Pa Ye)
Loquatblad wordt gebruikt om hitte uit de longen te verwijderen, droogte te bevochtigen en hoesten te stoppen, vooral bij een droge of pijnlijke keel.
6. Abrikozenzaad (Xing Ren)
Abrikozenzaad is een klassiek middel tegen hoesten en een piepende ademhaling. Het helpt de longen te bevochtigen en wordt vaak gebruikt voor zowel droge als productieve hoest.
7. Asterwortel (Zi Wan)
Asterwortel wordt gebruikt om hoest te stoppen en slijm te verdrijven, vooral bij chronische of aanhoudende hoest.
8. Schisandra (Wu Wei Zi)
Schisandra staat bekend om zijn vermogen om longQi te samentrekken, wat helpt om chronische hoest en vochtverlies te voorkomen. Het ondersteunt ook de nieren, die in TCM nauw verbonden zijn met de longfunctie.
9. Ophiopogon (Mai Men Dong)
Dit kruid voedt Long Yin, bevochtigt droogte en is vooral nuttig bij droge hoest of keelirritatie.
10. Morus Wortel Schors (Sang Bai Pi)
Moruswortelbast wordt gebruikt om hitte uit de longen te verwijderen, hoesten tegen te gaan en een piepende ademhaling te verminderen, vooral als er sprake is van overtollig slijm of hitte.
Conclusie
Longvitaliteit in TCM is een holistisch concept dat fysieke, energetische en emotionele gezondheid integreert. De longen worden gezien als de wortel van Qi en een sleutel tot algehele vitaliteit, waarbij hun gezondheid van invloed is op immuniteit, energie en emotionele veerkracht. TCM benaderingen om de longvitaliteit te ondersteunen omvatten kruidengeneeskunde, acupunctuur, dieettherapie, ademhalingsoefeningen en aanpassingen in de levensstijl, allemaal afgestemd op individuele behoeften en onevenwichtigheden.
